Morgen is het zover: het EenVandaag Verkiezingsdebat ‘De Toekomst van Nederland’. Bijna 1500 studenten zullen in het publiek zitten terwijl de zes lijsttrekkers hun best doen om de kijkers te overtuigen om op hun partij te stemmen. In dit artikel beantwoorden we enkele vragen over het aankomende debat tussen deze lijsttrekkers.
1. Waarom zijn deze partijen uitgenodigd voor het debat?
Deze keuze is gemaakt door de politieke redactie op basis van verschillende factoren, waaronder de uitslag van de laatste verkiezingen en de ontwikkeling van het zetelaantal in het afgelopen jaar. Zetelpeilingen van Ipsos zijn gebruikt om een zorgvuldige afweging te maken bij het selecteren van de deelnemende partijen. Het is belangrijk om op te merken dat er ook nog zes andere partijen zijn uitgenodigd voor debatten op vrijdag en zaterdag, namelijk de SP, ChristenUnie, CDA, Volt, DENK en JA21. Met 26 deelnemende partijen aan de verkiezingen is het onmogelijk om allemaal deel te nemen aan een debat, aangezien dit ten koste zou gaan van de inhoud.
2. Hoe zal het debat eruitzien op maandag?
Er zullen drie debatten plaatsvinden over drie verschillende thema’s, waar telkens vier politici aan zullen deelnemen. Er is bewust gekozen om niet meer dan vier politici tegelijk te laten debatteren, zodat er genoeg diepgang en nuance in de discussies mogelijk is.
3. Waarom nemen partijen die niet willen samenwerken toch deel aan het debat?
Sommige partijen hebben al laten weten dat ze liever niet met bepaalde andere partijen willen samenwerken, maar tijdens de campagne worden de verschillen vaak uitvergroot. Tijdens de formatie zoeken politieke leiders juist naar overeenkomsten. Het debat biedt partijen de mogelijkheid om hun standpunten naar voren te brengen en te laten zien waar ze als partij voor staan. Bovendien geeft 34 procent van de zwevende kiezers aan dat ze goed opletten tijdens de debatten en dat het hun stemkeuze kan beïnvloeden.
4. Waarom zijn deze thema’s gekozen voor het debat?
De gekozen thema’s, namelijk bestaanszekerheid, wonen, migratie, klimaat en vertrouwen in de politiek, zijn door onze panelleden, oftewel kiezers, als belangrijk aangemerkt. De debatten op vrijdag en zaterdag gingen al over wonen, vertrouwen in de politiek, klimaat/energie en migratie. Op maandag wordt er gedebatteerd over bestaanszekerheid, klimaat en migratie. Het thema bestaanszekerheid kan breed worden opgevat, waardoor ook het onderwerp ‘wonen’ hieronder valt en wordt besproken.
5. Zullen de lijsttrekkers gevraagd worden hoe ze hun plannen concreet gaan uitvoeren en financieren?
Ja, die vraag zal zeker gesteld worden. Politici zullen worden aangemoedigd om concrete antwoorden te geven en in plaats van oneliners zullen ze worden uitgedaagd om uit te leggen hoe ze hun plannen willen realiseren.
6. Hoe zorgen jullie ervoor dat we meer te weten komen over de ideeën van de partijen dan wat er in hun verkiezingsprogramma’s staat?
Door partijen en politici tegenover elkaar te zetten, worden de verschillen duidelijker dan alleen in de verkiezingsprogramma’s naar voren komt. Deze verschillen kunnen kiezers verrassen. Daarnaast zullen er korte filmpjes worden getoond waarin studenten vertellen wat zij van de lijsttrekkers verwachten. De debaters moeten hier ook op reageren.
7. Waarom zitten er alleen studenten in het publiek?
Al vele jaren is het een traditie dat studenten een centrale rol spelen bij de EenVandaag verkiezingsdebatten. Deze keuze wordt gemaakt omdat studenten de toekomst vormen en verkiezingen gaan over die toekomst op lange termijn. Bovendien vormen ze ongeveer een kwart van alle kiezers, wat een aanzienlijk aandeel is. Uit recente peilingen blijkt dat veel jonge mensen het gevoel hebben dat er niet genoeg aandacht wordt besteed aan de toekomst. Van alle kiezers weet 40 procent al zeker op welke partij ze gaan stemmen, maar bij jongeren is dat veel lager, met slechts een kwart dat weet of ze zullen gaan stemmen en welke partij hun stem krijgt.