Ons universum is prachtig vastgelegd in weer een ander beeld dat is gemaakt met de Hubble-ruimtetelescoop. Deze keer is een drietal sterrenstelsels op weg naar een botsing en fusie gefotografeerd. De drie sterrenstelsels die samen SDSSCGB 10189 worden genoemd, zijn te zien in de afbeelding, die prachtig is, zo dicht bij elkaar dat ze bijna lijken samen te smelten. De vormen van de sterrenstelsels zijn al vervormd en er kunnen verbanden tussen de sterrenstelsels worden gedetecteerd in de vorm van stof- en gasstrengen.
Het feit dat alle drie de betrokken sterrenstelsels momenteel nieuwe sterren baren, maakt deze botsing bijzonder, ondanks het feit dat galactische botsingen vrij regelmatig voorkomen. Een niet-gerelateerd spiraalvormig sterrenstelsel links van de botsing zit kalm terwijl het plaatsvindt, net als een kosmische versie van een omstander die een aardse botsing op een snelweg hier op aarde “rubberneckt”.
Uiteindelijk zullen de drie sterrenstelsels die te zien zijn in het sterrenbeeld Boötes samen één enorm sterrenstelsel vormen. Zwaartekrachtinteracties tussen het trio zullen ervoor zorgen dat de spiraalstructuur die de sterrenstelsels nu vertonen tijdens het proces wordt vernietigd. De drie massieve stervormende sterrenstelsels in SDSSCGB 10189 zijn slechts 50.000 lichtjaar van elkaar verwijderd. In kosmische termen is deze afstand – hoewel ze groot lijkt en niet bijzonder gevaarlijk voor een botsing – eigenlijk heel dichtbij. Andromeda is bijvoorbeeld meer dan 2,5 miljoen lichtjaar van de zon verwijderd, waardoor het het dichtst bij onze eigen Melkweg ligt.
Astronomen onderzoeken het begin van sterrenstelsels die de grootste en meest massieve in het universum zijn, genaamd Brightest Cluster Galaxies (BCG’s), in de nieuwe Hubble Space Telescope-afbeelding. Kleinere sterrenstelsels worden opgezogen door grotere sterrenstelsels, of gasrijke sterrenstelsels zoals dit trio botsen en versmelten tot BCG’s. Galactische clusters, enorme kosmische structuren bestaande uit honderden sterrenstelsels, kunnen worden gebruikt om het ontstaan van dergelijke clusterstelsels te traceren.
BCG’s, de verwarde structuur van materiële klonten en filamenten gecreëerd door donkere materie die individuele sterrenstelsels binnen een cluster met elkaar verbinden, kunnen volgens wetenschappers hints geven voor de ontwikkeling van het zogenaamde “kosmische web”. De vorming van BCG’s en het precieze moment in de 13,8 miljard jaar oude geschiedenis van het universum staan nog steeds ter discussie. Sommige wetenschappers geloven dat deze enorme briljante sterrenstelsels zijn ontstaan in het vroege heelal toen het slechts ongeveer 19% zo oud was als het nu is. Sommigen geloven dat BCG’s nog steeds in ontwikkeling zijn en nu worden gemaakt.
Het is mogelijk dat er een BCG ontstaat als gevolg van de samenvoeging van SDSSCGB 10189, die uiteindelijk antwoorden kan geven op de vraag hoe en wanneer deze enorme lichtgevende sterrenstelsels ontstaan. Als resultaat levert dit nieuwe Hubble-beeld een belangrijke bijdrage aan onze kennis van het universum en zijn evolutie. Het veld van de astronomie maakt een periode van snelle vooruitgang door, waardoor het een opwindend moment is om onderzoeker te zijn. We kunnen nu verder en helderder kijken dan ooit tevoren dankzij de Hubble-ruimtetelescoop, die een heel nieuw universum van mogelijkheden heeft geopend voor onze studie van de kosmos.
